Nike Vaporfly 4 là một đôi giày đua “siêu cấp ” với cảm giác chạy thân thiện với runner. Mặc dù không có phần gót cong quá mạnh mẽ, nhưng sản phẩm này lại sở hữu phần Upper êm ái, chuyển tiếp mượt mà và độ bám xuất sắc. Về tổng thể, Vaporfly 4 sẽ có thiết kế thon, mảnh hơn so với các phiên bản trước và phù hợp hơn với các cuộc đua ngắn như 5K, 10K hoặc Half-Marathon. Tuy đệm đế giữa có ít hơn, song cải tiến đáng chú ý nhất trên đôi giày này nằm ở chính phần Upper mới ôm chân, ổn định với trọng lượng nhẹ.

Các thông số cơ bản
Ai Nên Mua Nike ZoomX Vaporfly 4?
- Nếu bạn đang tìm kiếm một đôi giày đua nhẹ dành cho các cuộc đua 5K, 10K và Half-Marathon, Vaporfly 4 sẽ là lựa chọn tuyệt vời.
- Nếu bạn muốn thử trải nghiệm cảm giác chạy với tấm sợi carbon lần đầu tiên, Vaporfly 4 cũng là một sự lựa chọn đáng cân nhắc.
Ai Không Nên Mua Nike ZoomX Vaporfly 4?
- Nếu bạn sở hữu bàn chân rộng hoặc kích thước lớn, Vaporfly 4 có thể sẽ hơi quá chật.
- Nếu bạn muốn một đôi giày đua có phần mũi cong (forefoot rocker) nổi bật, thì đôi giày chạy bộ này sẽ không dành cho bạn.
- Nếu bạn cần một đôi giày bền cho cả đua và luyện tập hàng ngày, Vaporfly 4 không phải là lựa chọn lý tưởng.
Tổng Quan Về Nike ZoomX Vaporfly 4
Ngày xưa, bạn có thể dễ dàng mua ngay một đôi giày chạy bộ mới (trực tuyến hay tại cửa hàng) vào ngày ra mắt do lúc ấy hàng tồn kho thường dồi dào, không phải xếp hàng chờ đợi. Nhưng với Vaporfly, mọi thứ đã thay đổi. Năm 2017, phiên bản Vaporfly 4% nguyên bản gần như không thể mua được. Không phải vì nó bị “săn lùng” bởi những kẻ săn giày để bán lại mà là bởi các vận động viên thực thụ. Đôi giày này trở nên “hot” vì Nike khẳng định nó giúp cải thiện hiệu quả chạy bộ lên đến 4%. Trong các môn thể thao sức bền, ngay cả mức tăng 1% cũng rất đáng kể, vậy nên mức tăng 4% thực sự là bước đột phá, giúp các vận động viên rút ngắn được vài phút hoàn thành cự ly marathon.

Kể từ đó, mỗi phiên bản của Nike Vaporfly đều rất khó mua ngay vào ngày ra mắt, dù giá lên tới gần 300$ (bao gồm thuế). Hiện tượng này còn lan rộng sang các mẫu giày đua của các thương hiệu khác, thậm chí cả một số mẫu giày luyện tập. Sau 8 năm, Vaporfly vẫn là một trong những đôi giày đua đường dài được ưa chuộng nhất. Nó được coi là lựa chọn “an toàn” (với thiết kế không quá “điên rồ” hay gót lăn quá mạnh) và được nhiều người xem như một mẫu giày đua mặc định. Đồng thời, nó cũng là một trong những đôi giày đua có đế carbon phổ biến nhất.
Nếu bạn đã từng sở hữu giày của Nike trong những năm gần đây, bạn sẽ quen với kiểu dáng điển hình của Nike – phù hợp nhất với những đôi chân hẹp, kích thước nhỏ. Các mẫu giày gần đây như Alphafly 3, Zoom Fly 6, Structure 25, Pegasus Plus và Pegasus Premium đều thể hiện rõ kiểu dáng này. Trong khi đó, Vaporfly 3 lại là ngoại lệ bởi phần upper của nó khá rộng rãi và lỏng lẻo – điều không thường thấy ở một đôi giày đua. Theo đánh giá của tôi, Vaporfly 3 mang cảm giác giống như giày luyện tập hơn là giày đua, khiến cho bàn chân không được cố định chặt và làm mất đi sức mạnh truyền từ chân sang phần đế giữa.

Ngoài ra, Vaporfly 3 còn gặp vấn đề về độ bền; sau một buổi tập đường đua dưới mưa, phần gót giày của tôi bị rách hoàn toàn chỉ sau 181 km sử dụng – điều này chưa từng xảy ra với các mẫu giày đua khác mà tôi dùng. Dù có những khuyết điểm đó, Vaporfly 3 vẫn là một đôi giày đua khá tốt – nhưng chưa thực sự xuất sắc. Tôi sử dụng nó cho luyện tập, nhưng chưa từng đua với nó. Phiên bản Vaporfly 4 năm nay là một bước cập nhật đáng kể. Không chỉ có phần upper, đế giữa và đế ngoài được làm mới, mà lần đầu tiên, chiều cao đệm (stack height) cũng được giảm xuống. Hiện nay, nó có stack height 35 mm ở gót và 29 mm ở mũi – thấp hơn 5 mm ở gót và 3 mm ở mũi so với phiên bản trước. Trọng lượng của nó cực kỳ nhẹ (5.9 oz, tương đương 167 g cho kích cỡ nam US 9), nhẹ nhất trong các phiên bản Vaporfly. Giá của nó vẫn ở mức 260$.
Ấn Tượng Ban Đầu Về Nike ZoomX Vaporfly 4

Buổi chạy đầu tiên của tôi là bài tập interval với các đoạn 1 km và 500 m. Trong suốt buổi tập, dù trời mưa, đôi giày vẫn mang lại độ bám tuyệt vời. Phần upper mới có độ vừa vặn tốt hơn nhiều so với Vaporfly 3 – ôm chân chặt, mang lại cảm giác đua chuyên nghiệp và cố định chân xuất sắc. Hiệu suất chạy của Vaporfly 4 khá tương đồng với Vaporfly 3, nhưng nhờ giảm trọng lượng, cảm giác linh hoạt hơn. Tôi cũng không cảm nhận rõ sự khác biệt về chiều cao đệm hay độ dốc thấp của giày. Mặc dù Vaporfly 4 không làm tôi hoàn toàn “choáng” ngay từ buổi chạy đầu tiên, nhưng tôi vẫn rất thích nó. Đôi giày mang lại cảm giác nhẹ nhàng, mềm mại và nhanh nhẹn, đồng thời vẫn giữ được cảm giác “ZoomX” tràn đầy năng lượng khiến bạn muốn chạy thật nhanh.
Phần Upper Của Nike ZoomX Vaporfly 4
Phần upper được thiết kế bằng lưới chuyên dụng mới là cải tiến lớn nhất, mang lại chất lượng tốt nhất cho dòng Vaporfly cho đến nay. Mặc dù độ thoáng khí không bằng Vaporfly 3, nhưng việc cải thiện tính ổn định cho bàn chân là rất đáng kể, đặc biệt đối với những runner có bàn chân hẹp, kích thước nhỏ. Lưỡi gà phẳng được cắt ngắn lại, không còn chọc vào chân nữa. Và dù không được gia cố thêm bằng vải, nhưng hiện tượng lỏng lẻo của lưỡi gà đã không còn là vấn đề lớn. Tuy nhiên, phần gót chân vẫn cho cảm giác hơi lỏng lẻo dù Nike đã bổ sung một dải đệm nhỏ bên trong.

Với form ôm sát thuộc dạng hẹp, tôi sẽ không khuyến khích bạn chọn size giày lớn hơn size thật của chân vì cảm giác đeo sẽ bị quá dài. Đặc biệt, Vaporfly 4 không phù hợp với những runner có bàn chân rộng và hiện tại vẫn chưa có phiên bản dành cho chân quá cỡ. Và trên phiên bản Prototype, bạn sẽ được trang bị các miếng dán phản quang nhỏ bên ngoài đế giữa và trên lưỡi gà để tăng khả năng nhận diện khi chạy vào buổi tối.
Phần Đế Của Nike ZoomX Vaporfly 4
Trong khi hầu hết các vận động viên hàng đầu của Nike thường ưu tiên lựa chọn Alphafly 3 cho các cuộc đua Marathon, thì Vaporfly 4 hiện hướng đến các cuộc đua ngắn hơn như 5K, 10K và Half-Marathon. Điều này được thể hiện qua tỷ lệ Drop của đế giữa và sự cắt giảm trọng lượng trong phiên bản thứ 4; trong khi Alphafly có đệm sâu hơn, phù hợp hơn với các giải Marathon. Điều mà Vaporfly làm rất tốt (và thậm chí còn vượt trội hơn Alphafly) chính là khả năng “biến mất” trên chân bạn. Nó mang lại cảm giác chạy mượt mà, không gây xao nhãng và trở thành phần mở rộng của đôi chân. Mỗi khi tôi chạy với Vaporfly 4, cảm giác rất tự nhiên và thoải mái, khác biệt so với những đôi giày “siêu” khác có thiết kế quá phức tạp và cắt may nhiều chi tiết. Đây là lý do khiến nó trở thành một đôi giày đua được ưa chuộng và là lựa chọn tốt cho những người mới thử với giày có đế carbon.

Hầu hết các buổi chạy với Vaporfly đều là những buổi chạy nhanh (chạy leo dốc, interval, chạy ngưỡng và tempo). Đôi giày “bừng sống” khi bạn chạy với tốc độ dưới 4:30 phút/km (7:14 phút/mile) và giúp bạn dễ dàng tăng tốc. Đồng thời, nó cũng mang lại cảm giác dễ chịu khi chạy ở tốc độ chậm, ổn định – thậm chí còn tốt hơn so với Hoka Cielo X1 2.0 và Mizuno Wave Rebellion Pro 3 mà tôi đã đánh giá gần đây. Tấm sợi carbon của Vaporfly 4 đã được điều chỉnh với góc nghiêng tăng lên. Theo Nike, thiết kế tấm sợi carbon mới giúp tối ưu sức đòn bẩy từ bàn chân và mắt cá chân, nhưng theo cảm nhận của tôi, sự khác biệt giữa tấm sợi carbon của v4 và v3 không quá rõ ràng – chỉ có chút linh hoạt hơn so với v3.
Về khả năng hỗ trợ tốc độ, tôi cảm thấy Vaporfly 4 không mang lại nhiều như một số mẫu giày đua khác. Điều này chủ yếu do nó không có phần lăn mũi giày nổi bật để tăng tốc quá trình chuyển bước khi đẩy chân ra. Nó không tạo cảm giác như đôi giày đang “đẩy” bạn về phía trước, khiến bạn phải tự lực nhiều hơn. Nó cũng không có sức mạnh thô sơ mà một số đôi giày đua “siêu” khác sở hữu – thứ mà tôi rất khao khát khi thi đấu.

Vaporfly 4 có chiều cao gót thấp hơn 5mm và ở mũi giày thấp hơn 3mm so với phiên bản trước, nhưng sự khác biệt này không quá rõ rệt, thậm chí khi bạn mang cả hai phiên bản cùng lúc, một đôi ở mỗi chân. Đôi giày vẫn mang lại độ đệm và bảo vệ tuyệt vời cho quãng đường dài – một bước đi thông minh từ Nike. Phần đế giữa thì được làm hoàn toàn từ chất liệu ZoomX và bọt PEBA. Ở phần đế ngoài, toàn bộ khu vực mũi giày được sẽ phủ một lớp cao su mềm và dính, trong khi khu vực gót ngoài có những mảnh cao su nhỏ. Nhờ hợp chất cao su mềm mới ở mũi giày, độ bám của Vaporfly tỏ ra vô cùng ấn tượng ngay cả khi trời mưa. Tuy nhiên, như các phiên bản trước, độ bền vẫn là điểm yếu lớn của sản phẩm này. Ngoài ra, chất liệu ZoomX cũng khá mềm, lớp bọt bị lộ ra ngoài ở phần đế ngoài nhanh chóng cho thấy dấu hiệu hao mòn và dễ bị đâm thủng, tróc hoặc trầy xước. Do đó, bạn chỉ nên dùng Vaporfly 4 cho các cuộc đua hoặc buổi tập quan trọng thay vì hàng ngày.
Kết luận
Có hai loại giày đua “siêu cấp”: loại có phần mũi cong lớn và loại mang lại cảm giác chạy mượt mà, truyền thống hơn. Vaporfly thuộc loại thứ hai – mẫu giày này không tạo ra sức đẩy mạnh mẽ nhưng mang lại cảm giác tự nhiên, dễ sử dụng. Nếu có thể, chúng tôi sẽ xếp Vaporfly 4 nằm cùng phân khúc với Puma Deviate Elite 3, Saucony Endorphin Pro 4, Brooks Hyperion Elite 4 PB và New Balance SC Elite v4. Cách tốt nhất để mô tả Vaporfly 4 mới là “phiên bản gọn nhẹ” của dòng Vaporfly – nhẹ hơn, ít đệm hơn, nhanh hơn, được thiết kế cho các cuộc đua Half-Marathon và dưới đó. Bạn vẫn có thể chạy marathon với nó, nhưng nếuy nói về quãng đường dài, Alphafly 3 (ổn định hơn và có độ đệm sâu hơn) lại là lựa chọn ưu việt.

Lý do chính để nâng cấp lên Vaporfly 4 chính là nhờ phần upper xuất sắc của nó. Form ôm sát kiểu đua giúp bạn dễ dàng khai thác tối đa tốc độ của Vaporfly, mang lại cảm giác thoải mái và cố định chân tốt hơn. Cá nhân tôi cảm thấy gắn kết hơn với Vaporfly 4. Những người có bàn chân rộng hoặc kích thước lớn có thể sẽ thích Vaporfly 3 hơn, nhưng phần lớn mọi người sẽ ưu tiên cảm giác vừa vặn của Vaporfly 4. Tóm lại, Vaporfly 4 là một bản cập nhật ấn tượng. Nó vẫn giữ được những nét đặc trưng của dòng Vaporfly nhưng đã trở nên nhẹ hơn và phù hợp hơn với những người đấm bằng phần mũi giày nhờ độ giảm drop. Bạn cũng hầu như không nhận thấy sự thay đổi về chiều cao đệm. Nó không có điểm yếu lớn nào nổi bật.
Riêng tôi, tôi sẽ không sử dụng Vaporfly 4 cho các cuộc đua vì tôi ưa thích cảm giác cứng hơn ở phần mũi và sự đẩy nhanh mạnh mẽ hơn, ngay cả với những quãng đường ngắn. Theo tôi, mức giá 260$ cho đôi giày này còn quá cao, khi có những lựa chọn khác rẻ hơn 10$ mà lại cung cấp hỗ trợ tốc độ nhiều hơn và độ bền cao hơn. Tuy nhiên, về trọng lượng, Vaporfly 4 vẫn sẽ chiếm ưu thế.