Bạn là một người yêu thích môn chạy bộ muốn tìm kiếm những trải nghiệm mới, bạn đã khá chán và muốn thoát khỏi những con đường nhựa bằng phẳng và muốn có những thử thách thú vị hơn. Vậy thì chắc chắn bạn sẽ không thể bỏ lỡ bộ môn chạy Trail. Còn chờ đợi gì nữa mà không bắt đầu ngay thôi nào. Tuy nhiên, trước khi khám phá các con đường trail, bạn cần tìm hiểu một đôi giày chạy trail với các loại tính năng chuyên biệt, chuyên dùng cho những con đường đặc biệt hơn là vỉa hè bạn thường chạy.
Với những vận động viên mới tham gia chạy trail thì việc chọn một đôi giày chạy trail không phải một điều dễ dàng. Bởi việc này sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố và vì thế nó khiến những người mới bắt đầu rất bối rối.
Giày chạy trail khác gì giày chạy road?
Giày chạy trail là một loại giày thể thao chuyên dụng dành cho bộ môn kết hợp giữa chạy bộ và leo núi. Do đó một đôi giày chạy trail cần có đủ độ êm, nhẹ để sử dụng di chuyển trong thời gian dài vừa cần có độ bám và bảo vệ chân tốt khi sử dụng trên các mặt đường địa hình hiểm trở. Về cơ bản, giày chạy trail có một số điểm khác với giày chạy road như sau.
- Độ bám mặt đường: Đế giày được chế tạo đặc biệt giúp tăng độ bám, cải thiện lực kéo giúp bạn di chuyển chắc chắn hơn khi lội bùn, gặp các chướng ngại vật như đất, sỏi, rễ cây, phiến đá…
- Bảo vệ bàn chân: Các thiết kế, chỉ số riêng biệt bên trong và ngoài giày giúp bảo vệ bàn chân bạn khỏi cường độ va chạm lớn hơn chạy road bình thường và các tác động bên ngoài như sỏi, rễ cây khi leo núi, đi phượt. Vật liệu làm giày trail cũng bền hơn, chống mòn, chống thấm…
- Kết cấu cứng: Điểm khác biệt dễ thấy giữa chạy trail so với chạy road là bước chân của chúng ta sẽ không nhất quán. Chúng ta phải điều chỉnh khoảng cách, cách đáp đất của bàn chân mình tùy theo địa hình. Kết cấu cứng sẽ tối ưu việc linh hoạt trong bước chạy của runners.
Tham khảo ngay: Phân biệt giày chạy trail và giày chạy road
Các loại giày chạy trail bạn cần biết
Xác định loại giày chạy trail cần mua phụ thuộc vào loại địa hình bạn chạy. Cơ bản có 3 loại giày chạy trail phù hợp với các địa hình khác nhau:
LIGHT TRAIL: Loại giày được thiết kế cho các mặt đường tương đối bằng phẳng. Điển hình là các con đường đất đỏ, đường rải sỏi, các con đồi thoai thoải...Loại giày này có trọng lượng không quá nặng và có thể dùng chạy road được. Đặc điểm của dòng Light Trail là:
+ Độ bảo vệ khỏi ngoại cảnh là tương đối.
+ Trọng lượng nhẹ giúp duy trì tốc độ nhanh và lâu.
+ Kết cấu cứng vừa phải giúp vị trí đáp chân ổn định
+ Đế có các vấu nông phù hợp với loại mặt đường đất và đá
+ 1 số giày chạy trail có kiểu dáng đế giữa rộng rãi giúp bạn đi đường dài mà vẫn thoải mái. Một số khác thì ngược lại, đế giữa tối thiệu giúp bạn có cảm nhận chân thực nhất với mặt đường.
RUGGED TRAIL: Loại giày chạy trail thiết kế để chinh chiến mọi loại địa hình với các thiết kế đặc biệt nhất. Đặc điểm của dòng này là:
+ Đặc biệt thiết kế bảo vệ phần ngón chân, phần đệm đế cho nhiều lớp bảo vệ lòng bàn chân khỏi đá, gai, rễ cây…
+ Vật liệu chắc chắn cùng lớp phủ ở phần upper giúp bảo vệ chân khỏi nhiệt độ ánh nắng và mang lại một sense thoải mái.
+ Đế giữa đàn hồi để hấp thụ lực bước chân lúc xuống dốc và đáp đất chắc chắn trên các phiến đá.
+ Phần Upper có kết cấu cứng để ổn định chân khi chạy trên bề mặt đường không ổn định. Một số thiết kế còn có giá đỡ bên trong giày, đế giữa cứng hơn.
+ Thiết kế đế với các vấu dày đa dạng tăng độ đám và lực giữ ở mọi góc độ. Khoảng cách giữa các vấu rộng giúp bùn đất dễ dàng rơi khỏi đế.
+ Một số đôi giày chạy trail dùng cao su mềm tăng độ bám và chống trượt trên bề mặt đá, gỗ ướt. Loại khác dùng cao su cứng dù ít bám hơn nhưng bền hơn.
OFF TRAIL: Nếu bạn dự định “chơi” những con đường khó khăn nhất mà ít người thử thì giày Off Trail sẽ dành cho bạn. Dòng giày chạy trail này có tất cả các đặc điểm của loại Rugged Trail và thêm 1 số cải tiến:
+ Các vật liệu trong giày có tính đàn hồi hơn, ví dụ như bạn thấy đế giữa sẽ làm bằng polyurethane chứ không phải xốp EVA trong các đôi rugged trail.
+ Thiết kế sẽ cung cấp độ cứng xoắn tốt hơn, nghĩa là giày có thể chịu được áp lực lớn khi đôi chân bạn “vặn vẹo” lúc đáp đất, điều sẽ gần như liên tục xảy ra khi bạn chạy trên loại địa hình “gắt” nhất.
+ Một số thiết kế có thêm cả chống nước giúp bạn băng qua các con suối, đầm lầy.
Mức độ đế đệm của giày chạy trail
Chiều cao hay độ dày lớp đệm của giày chạy trail là một trong những chỉ số cho thấy sự khác biệt cơ bản giữa các đôi giày chạy trail. Một số người nghĩ rằng phần đệm với mức độ mỏng là tốt để có cảm giác tự nhiên hơn và cho rằng có cơ chế sinh học tốt (giày minimal). Những người khác nghĩ rằng đệm dày hơn, bảo vệ nhiều hơn giúp giảm thiểu chấn thương hơn và chạy thoải mái hơn. Ngay cả sau hàng tấn nghiên cứu, vẫn không có câu trả lời kết luận phong cách nào là tốt hơn. Vì vậy hãy tìm hiểu kĩ các độ dày của đế đệm giày chạy trail và cân nhắc kĩ xem mình phù hợp với loại nào
Trước đây mức độ đệm gần như tương đồng giữa các đôi giày cho đến khi các đôi giày không có lớp đệm nào ra đời tạo ra một cuộc cách mạng lớn trong ngành. Sau đó vài năm, xu hướng lại thay đổi khi có hàng loạt các đôi giày có đế giữa dày được tung ra thị trường. Còn ngày nay, có rất nhiều lựa chọn khác nhau cho bạn.
- Barefoot: Nói đơn giản nó là một đôi giày không có đệm. Điều hấp dẫn của loại giày này là nó cho phép đôi chân của bạn có cảm giác với mặt đường chân thực nhất.
- Minimal: Lựa chọn phù hợp cho các trail runners muốn có cảm giác đường nhưng vẫn có một chút êm ái thoải mái của đệm đem lại.
- Morerat: Loại đệm này được ưa dùng nhất. Loại giày sử dụng đủ đệm cho phép bạn chạy thoải mái trên những con đường trail quanh co sỏi đá.
- Maximum: Loại này cung cấp rất nhiều đệm ở đế giữa. Các tín đồ dòng đệm này cho rằng giày chạy trail có đệm maximum sẽ giúp giảm chấn thương và đỡ mệt hơn khi chạy tốc độ cao.
Độ chênh gót và mũi giày (Drop)
Độ chênh gót và mũi giày heel-to-toe drop là một giá trị liên quan mật thiết đến độ cao của đệm. Từ 0mm đến 12mm biểu thị sự chênh lệch của độ cao phần gót giày và phần trước giày:
- Giày có đệm barefoot có độ chênh là 0mm.
- Giày có đệm minimal có độ chênh từ 0-4mm.
- Giày có đệm moderate hoặc maximum có drop lớn hơn nhất nhiều
Để chọn giày có độ chênh phù hợp với mình, hãy làm theo các tips sau:
- Chọn giày có độ chênh giống với đôi giày bạn đang đi mà bạn thấy phù hợp với bàn chân của mình nhất. Chú ý rằng vẫn cần kiểm tra kĩ mặc dù bạn mua cùng 1 hãng giày, đôi lúc các hãng giày có thay đổi thiết kế đệm làm thay đôi độ chênh gót mũi.
- Nếu bạn chưa có đôi giày chạy trail nào thì có thể so sánh với đôi giày thể thao, hoặc giày thường của bạn cũng được. Nếu bạn thường xuyên đi giày đến bằng hoặc dép xỏ ngón thì giày có độ chênh thấp cũng sẽ phù hợp
- Nếu bạn đang muốn thử giày barefoot hoặc minimal thì đầu tiên, hãy đi chậm. Ban đầu có thể khá không thoải mái nên bạn cần có thời gian lập kế hoạch luyện tập để làm quen với nó.
- Lưu ý là bạn hoàn toàn tìm được loại giày có đệm moderate hoặc maximum mà có độ chênh thấp. Nhưng để đi được dòng giày này không phải ai cũng kiên trì đi được. Mất kha khá thời gian để làm quen đấy.
Độ cao vấu bám dưới đế giày (Lug):
Vấu là phần đế ngoài nhô ra ở dưới cùng của đế giày chạy trail, có công dụng tăng lực bám và lực kéo khi chạy.
Vấu cao phù hợp cho các bề mặt đường mềm, mấu ngắn phù hợp cho các mặt đường cứng. So với giày chạy trên đường bộ, người chạy đường mòn địa hình sẽ muốn đế bám chắc chắn để điều hướng địa hình trơn, không bằng phẳng, đá và bùn khi chạy leo núi hoặc chạy phượt. Hãy chú ý tới loại địa hình mà bạn dự định chạy để hướng tới cách chọn giày. Nếu nó chủ yếu được phủ bằng đá và bụi bẩn cứng, một đôi giày chạy trail với vấu ngắn sẽ rất tuyệt. Những người chạy trên nhiều bề mặt bùn hoặc mềm nên tìm đến một mẫu vấu sâu hơn.
Phần upper nên là lưới hay vật liệu cứng?
Có thể bạn luôn tự thắc mắc điều gì sẽ là tốt khi chọn giày chạy trail. Nếu bạn chạy trên địa hình đá, bạn có thể muốn một đôi giày giúp bảo vệ bàn chân của bạn khỏi các cạnh cứng (có thể là tấm nhựa mỏng, cứng trong giày). Nếu bạn chạy cung đường có nhiều địa hình đá, bùn đất thì những đôi giày có mix giữa vải lưới để thoát khí, thoát nước vật liệu cạnh dưới là phần dễ va đập là vật liệu tổng hợp nhẹ là tuyệt vời.
Giày chạy trail chống nước (Waterproof) có cần thiết không?
Đối với hầu hết các đường chạy, bạn sẽ không muốn giày chống nước đâu. Chống thấm có thể là tuyệt vời để đi bộ đường dài, nhưng khi chạy, bàn chân của bạn sẽ đổ mồ hôi rất nhiều và cần một màng chống thấm và thoát nước ra ngoài . Các trường hợp khác bao gồm những con đường trail thực sự lầy lội hoặc đôi khi là qua suối ngập nước hay thời tiết ẩm ướt, lạnh lẽo. Nói chung một đôi giày thoáng khí, thoát nước sẽ đáng tin cậy hơn.
Vừa chọn giày chạy trail vừa vặn, đúng size
- Vấn đề tiên quyết đặt lên trên hết để bạn có mua đôi giày nào đó không là nó phải vừa vặn với bạn. Một đôi giày có được review tốt thế nào mà không vừa với bạn thì cũng chẳng làm bạn để tâm. Bàn chân người có cấu tạo sinh học phức tạp và rất khác nhau nên để tìm được một đôi giày phù hợp vừa vặn với mình đối với một số người không phải dễ. Chẳng ai muốn bỏ một số tiền ra để mua một đôi giày kích mũi hay lỏng gót cả.
- Đừng cho rằng bạn biết rõ size chân của mình và hoàn toàn tự tin khi mua giày mà không chú ý kĩ. Size chân bạn có thể thay đổi theo thời gian, sau 1 thời gian chạy nhiều. Chân người thường có xu hướng nở ra sau thời gian tập chạy bộ. Hơn nữa các hãng giày khác nhau thường có form giày khác nhau nên chưa chắc bạn đi vừa 2 đôi giày khác hãng có cùng size đâu nhé. Nên hãy thận trọng khi mua online.
Luôn thử nhiều đôi giày chạy trail trước khi mua
Đây là điều quan trọng nhất bạn có thể làm khi mua giày chạy bộ hay chạy trail. Mọi người đều có chân khác nhau, và cách duy nhất để biết bạn có thực sự vừa vặn khi mang giày hay không là thử chúng vào. Còn nếu bạn không có cơ hội để thử trực tiếp thì có một bí kíp là hãy xem thấy nhiều đánh giá từ các loại nguồn khác nhau.
Nếu bạn mua hàng trực tuyến? Hãy chọn shop chạy bộ uy tín và có thể đổi hay trả, đặc biệt cần hỏi kỹ về form giày vì size mỗi brand có những đặc điểm, tiêu chuẩn khác nhau, thậm chí là cũng một brand giày chạy bộ giữa các model khác nhau thì form thiết kế cũng có thể khác nhau
Tham khảo ngay: Top giày chạy trail tốt nhất 2022
Theo HV